3. Khai thác Tư liệu (tr.8), em hãy chỉ ra điểm giống và khác nhau trong nội dung hai tấm bia. Theo em, vì sao có sự khác nhau đó?

Phương pháp giải:

Đọc nội dung tấm bia để tìm ra sự khác nhau và giống nhau

Lời giải chi tiết:

* Điểm giống trong nội dung 2 tấm bia: 

- Cùng phản ánh về một sự kiện: cuộc hành trình đi vòng quanh thế giới bằng đường biển,...

- Cùng đề cập đến những nhân vật lịch sử: Ph. Ma-gien-lăng (chỉ huy đoàn thủy thủ), La-pu-la-pu (thủ lĩnh địa phương),...

* Sự khác nhau giữa nội dung 2 tấm bia:

Theo em, sự khác nhau đó là vì: nhận thức lịch sử của người viết nội dung bia. 

Trả lời câu hỏi mục 2.a trang 10 SGK Lịch sử 10

1. Nêu khái niệm Sử học

Phương pháp giải:

Dựa vào nội dung trang 9 SGK

Lời giải chi tiết:

Sử học được hiểu theo nghĩa là nhận thức lịch sử. Đó là ngành là khoa học nghiên cứu về quá khứ của loài người, trên tất cả các lĩnh vực, của đời sống xã hội loài người.

Trả lời câu hỏi mục 2.d trang 14 SGK Lịch sử 10

1. Kể tên một số loại hình sử liệu. Lấy một ví dụ cho mỗi loại hình sử liệu đó.

Phương pháp giải:

Dựa vào nội dung trang 12, 13 SGK

Lời gải chi tiết:

Một số loại hình sử liệu: 

+ Dựa vào hình thức: sử liệu hiện vật, sử liệu truyền miệng, sử liệu chữ viết, sử liệu hình ảnh, sử liệu đa phương tiện

+ Căn cứ vào tính chất: sử liệu trực tiếp, sử liệu gián tiếp

Ví dụ:

Sử liệu hiện vật: Cột đá chùa Dạm (Bắc Ninh), chùa Một Cột (Hà Nội), v.v….

Trả lời câu hỏi mục Vận dụng trang 14 SGK Lịch sử 10

1. Sưu tầm một số tư liệu liên quan đến quá khứ của gia đình/quê hương em và viết một đoạn văn ngắn giới thiệu với những tư liệu đó. Thông qua những tư liệu đó, em biết được điều gì về gia đình/quê hương em trong quá khứ? Cho biết cảm nhận/ cảm xúc của em khi biết được những điều này.
Phương pháp giải:

Liên hệ bản thân:

- Quê quán nơi em ở đâu?

- Ở địa phương em có những di tích/ di sản nảo?

- Sưu tầm tưu liệu về di tích đó thông qua ghi chép của dòng họ, xã/phường, sách báo, internet.

Lời giải chi tiết:

Quê em tại làng Cổ Đô- huyện Ba Vì- Tp Hà Nội. Họ em là họ Nguyễn, trực hệ cụ Nguyễn Sư Mạnh. Theo các nguồn sử liệu em thu thập được, thì gia phả họ có chép: “Nguyễn Sư Mạnh sinh năm Mậu Dần (1458). Cha ông vốn là người tỉnh Thanh Hóa ra Cổ Đô lập nghiệp và kết hôn với cô gái làng này. Năm 27 tuổi, Nguyễn Sư Mạnh lều chõng đi thi và đỗ Đệ tam giáp đồng tiến sĩ xuất thân”. Cũng theo sách Đại Việt Sử kí toàn thư” và “Lịch triều hiến chương loại chí” viết về khoa thi này “Nguyễn Sư Mạnh đỗ Đệ tam giáp đồng tiến sĩ xuất thân”. Hiện nay tên của ông được khắc trong bia “Hồng Đức thập ngũ niên Giáp Thìn khoa tiến sĩ đề danh ký” ở Văn Miếu- Quốc Tử Giám. 

Cảm xúc của em sau khi biết thông tin lịch sử này là niềm tự hào về truyền thốn hiếu học, trọng khoa cử của dòng họ, quê hương. Bản thân em thấy mình phải nỗ lực học tập, tu dưỡng đạo đức, để trở thành người có ích cho gia đình, quê hương, xã hội. Xứng đáng với truyền thống dòng họ, quê hương.

2. Em hoặc một nhóm bạn hãy tìm đọc một cuốn truyện/ một cuốn sách lịch sử, sau đó giới thiệu với các bạn cùng lớp (tên sách, tác giả, năm ra đời, nội dung chủ yếu,…). Điều gì ở cuốn sách/cuốn truyện đó khiến em thích nhất.

Phương pháp giải:

Liên hệ bản thân:

- Chọn một cuốn sách liên quan đến lịch sử mà em có, hoặc biết. 

- Ví dụ: Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam của tác giả Hà Ân, Nguyễn Huy Tưởng,... truyện tranh Thần thoại Hy Lạp, Nữ hoàng Ai Cập, v.v...

Lời giải chi tiết:

Cuốn sách mà em muốn giới thiệu đến các bạn đó là cuốn Lịch sử thế giới qua truyện tranh của tác giả Pascale Bouchié, Catherine Loizeau, Béatrice Veillon. Sách gồm 60 câu chuyện kể về 15.000 năm lịch sử được chia thành từng thời kỳ lớn: Tiền sử, Cổ đại, Trung đại, Phục hưng, Hiện đại, thế kỷ 19, và từ thế kỷ 20 đến nay; gắn với mỗi câu chuyện là những biểu đồ niên đại, các bản đồ, các hình ảnh minh họa cùng nhiều thông tin súc tích và hữu ích giúp bạn đọc dễ dàng khám phá Lịch sử vĩ đại của nhân loại, với các nền văn minh cổ đặc sắc, các sự kiện nổi bật cùng những nhân vật ghi dấu ấn lớn trong thời đại của họ. 

Điều khiến em thích nhất ở cuốn sách là lối kể chuyện hấp dẫn, tranh sinh động, bao quát hết lịch sử thế giới qua mọi thời kì nhưng lại không hề bị sơ sài. Rất phù hợp với lứa tuổi học sinh.