1. Tiểu sử

- Tên thật là Đinh Trọng Lạc

- Ngày sinh: 1928-2000

- Quê quán: sinh ra và lớn lên tại Hà Nội

- Cuộc đời: Đinh Trọng Lạc là một nhà phê bình văn học. Ông là một nhà phê bình ngôn ngữ tài ba, ông sẽ đưa các bạn đọc quan sát được nhiều khía cạnh của các tác phẩm văn học. Thông qua những tác phẩm phê bình văn học của ông, bạn đọc có thể thấy được nhiều khía cạnh khác nhau của tác phẩm văn học, nhìn tác phẩm văn học dưới con mắt rất thơ nhưng cũng rất đời.

2. Sự nghiệp văn học

- Phong cách học tiếng Việt: Tài liệu “Phong cách học tiếng Việt” là tác phẩm nổi tiếng của Đinh Trọng Lạc, được đại học quốc gia xuất bản vào năm 1997.

- Phong cách học văn bản 2022

- Phổ thông trung học: Xuất bản năm 1994

1. Tìm hiểu chung

a. Xuất xứ

- Theo Vẻ đẹp ngôn ngữ văn học qua các bài tập đọc lớp 4,5 - NXB Giáo dục, 2002

b. Bố cục (4 phần)

- Phần 1 (từ đầu đến “những kỉ niệm của tuổi thơ”): Vẻ đẹp trong khổ thơ đầu tiên của bài thơ Tiếng gà trưa

- Phần 2 (tiếp theo đến “cho cháu được vui sướng”): Phân tích khổ thơ thứ hai của bài thơ Tiếng gà trưa

- Phần 3 (tiếp đến “vô bờ bến của bà”):  Điểm độc đáo của 6 dòng thơ

- Phần 4 (còn lại): Phân tích vẻ đẹp trong khổ thơ cuối cùng

c. Thể loại: văn bản nghị luận

d. Phương thức biểu đạt: nghị luận

2. Giá trị nội dung, nghệ thuật

a. Giá trị nội dung

Văn bản giúp em cảm nhận sâu sắc hơn về vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa, nhận biết và phân tích được các biện pháp tu từ trong bài để làm rõ giá trị, sự tinh tế của một tác phẩm văn học.

b. Giá trị nghệ thuật

- Ngôn ngữ bình dị, gần gũi

- Cách triển khai ý kiến, lí lẽ, bằng chứng rõ ràng, mạch lạc

- Lối viết hấp dẫn, thuyết phục

Sơ đồ tư duy văn bản Vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa: