Huyện đường là đoạn trích trong tác phẩm Nghêu, Sò, Ốc, Hến kể lại một cảnh làm việc nơi huyện đường, vào thời điểm diễn ra cuộc kiện tụng liên quan đến vụ trộm của Thị Hến. Tri lại, đề huyện và lính lệ đang suy tính bàn cãi tính kế xử kiện như thế nào để có thể lấy được nhiều tiền nhất từ những kẻ có liên quan như Sò, Ốc và Nghêu. Cuối cùng, chúng quyết định xử Ốc năm năm tù, phạt Nghêu đòn năm mươi trượng và phạt lí trưởng năm mươi quan tiền.

Văn bản kể lại thời gian trước khi vào xử án vụ trộm, tri huyện và đề lại bàn bạc nhau xử thế nào cho có lợi, có thể ăn được tiền nhiều nhất. Qua đó, người đọc thấy được sự vô lương tâm, đê hèn của một bộ phận quan lại.

Văn bản chia thành 2 phần:

- Phần 1 (Từ đầu đến “Vào ra cũng phải chuyên cần”): Tri Huyện tự bạch 

- Phần 2 (Còn lại): Đề Lại và Tri Huyện tính toán, bày mưu để có thể lấy được tiền từ vụ xét xử

Đoạn trích kể lại một cảnh làm việc nơi huyện đường, xoay quanh cuộc kiện tụng liên quan đến vụ trộm của Thị Hến.