Bài thơ là tâm trạng luyến nhớ về mùa thu Hà Nội. Tiếp đến là cảm xúc về mùa thu, suy nghĩ về đất nước, con người Việt Nam. Cuối cùng nhà thơ nhận thức tình yêu quê hương – đất nước, ý thức căm thù và quật khởi quật cường.

Tác phẩm chia thành 2 phần:

- Phần 1: Từ đầu đến "Những buổi ngày xưa vọng nói về": Mùa thu đất nước trong hoài niệm của nhà thơ.

- Phần 2: Còn lại: Hình ảnh đất nước kháng chiến đau thương mà anh hùng tình nghĩa.

Bài thơ là hình ảnh mùa thu Hà Nội trong hoài niệm, hình ảnh đất nước đau thương và đất nước quật cường trong chiến tranh.