Bài thơ miêu tả cảnh nước mất nhà tan, cảnh nhân dân chạy loại khỏi nơi quê hương thân thuộc của mình. Bài thơ còn làm rõ những mất mát của nhân dân khi giặc đến và thái độ căm thù giặc của tác giả.

Văn bản chia thành 2 phần:

- Phần 1 (sáu câu đầu): Cảnh đất nước và nhân dân khi thực dân Pháp đến xâm lược.

- Phần 2 (hai câu cuối): Tâm trạng, thái độ của tác giả.

Bài thơ Chạy giặc đã khắc họa khung cảnh hoang tàn, đau thương của đất nước khi giặc Pháp đến xâm lược, đồng thời bày tỏ nỗi đau của nhà thơ trước hiện thực đó.