Tiếng gà trưa cất lên nơi xóm nhỏ, người chiến sĩ nhớ về bà thân yêu. Tuổi thơ sống bên bà có biết bao kỉ niệm đáng nhớ, tính hiếu kì, tò mò của trẻ thơ quan sát con gà đẻ trứng. Rồi bị bà mắng, sợ mặt bị lang, trong lòng cháu hiện lên lo lắng:

Tiếng gà trưa

Có tiếng bà vẫn mắng

- Gà đẻ mà mày nhìn

Rồi sau này lang mặt

Cháu về lấy gương soi

Lòng dại thơ lo lắng.

Cháu còn làm sao quên được hình ảnh Tay bà khum soi trứng… bà “tần tảo” “chắt chiu” từng quả trứng hồng cho con gà mái nấp là cháu lại nhớ đến bao nỗi lo của bà khi mùa đông tới:

Khi gió mùa đông tới

Bà lo đàn gà toi

Mong trời đừng sương muối

Để cuối năm bán gà

Cháu được quần áo mới.

Đoạn thơ nghe giản dị mà thật gần gũi nhường nào. Những chi tiết tác giả miêu tả gắn bó thân thuộc với quê hương làng xóm, hơn thế nó là những kỉ niệm không bao giờ phai nhạt trong tâm trí trẻ thơ. Nỗi lo của bà thật cảm động biết bao, đàn gà kia sẽ bị chết nếu như sương muối giá lạnh và cháu bà lại chẳng được may áo mới.

Ôi cái quần chéo go

Ống rộng dài quết đất

Cái áo cánh trúc bâu

Đi qua nghe sột soạt.

Cháu nhớ mãi sau mỗi lần gà được bán, bà lại ra chợ chọn mua cho cháu yêu bộ quần áo thật đẹp. Tình cảm yêu thương nồng hậu bà luôn dành trọn cho cháu, cho con. Tuổi thơ sống bên bà đây là quãng đời đầy ắp những kỉ niệm khó quên.

Lần thứ tư tiếng gà trưa lại cất lên. Tiếng gà gọi về những giấc mơ của người lính trẻ.

Tiếng gà trưa

Mang bao nhiêu hạnh phúc

Đêm cháu về nằm mơ

Giấc ngủ hồng sắc trứng

Âm thanh xao động của tiếng gà trưa bình dị mà thiêng liêng, nó gợi tình cảm đẹp trong lòng người chiến sĩ hành quân ra trận. Âm thanh ấy như tiếng của quê hương, đất mẹ thân yêu.

Cháu chiến đấu hôm nay

Vì lòng yêu tổ quốc

Vìm xóm làng thân thuộc

Bà ơi, cũng vì bà

Vì tiếng gà cục tác

Ổ trứng hồng tuổi thơ.

Trong bài thơ có ba câu thơ rất hay ổ rơm hồng những trứng, giấc ngủ hồng sắc trứng; ổ trứng hồng tuổi thơ. Cả ba câu thơ đều nói về hạnh phúc tuổi thơ, hạnh phúc gia đình làng xóm. Hình ảnh người bà hiện lên trong tâm trí người chiến sĩ hành quân ra trận thật đẹp. Lưu Trọng Lư khi nghe Xao xác gà trưa gáy não nùng đã nhớ về nét cười đen nhánh, màu áo đỏ của mẹ hiền đã đi xa. Bằng Việt khi xa quê đã nhớ về quê qua hình ảnh người bà kính yêu. Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh gợi nhớ về bà qua tiếng gà xao xác ban trưa.

Bài thơ Tiếng gà trưa là bài thơ hay tha thiết ngọt ngào. Tiếng gà cũng là tiếng gọi thân yêu của bà, của mẹ, của quê hương. Tiếng gọi thân yêu ấy như là niềm tin cho người chiến sĩ trong cuộc chiến đấu bảo vệ quê hương yêu dấu.

Bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh là một trong những tác phẩm tiêu biểu thể hiện tình yêu quê hương giản dị nhưng sâu sắc. Qua tiếng gà trưa – âm thanh quen thuộc nơi làng quê, nhà thơ khơi gợi những kỷ niệm tuổi thơ, tình cảm gia đình và lòng biết ơn đối với quê hương, đồng thời gửi gắm ý thức trách nhiệm với đất nước trong những năm tháng chiến tranh.

Mở đầu bài thơ, hình ảnh tiếng gà trưa vang lên giữa cảnh hành quân gợi lên những rung động nhẹ nhàng, thân quen:

"Trên đường hành quân xa

Dừng chân bên xóm nhỏ

Tiếng gà ai nhảy ổ

Cục... cục tác cục ta."

Âm thanh ấy gợi nhắc về làng quê yên bình, nơi từng gắn bó với tuổi thơ của nhân vật trữ tình. Tiếng gà không chỉ là âm thanh cụ thể, mà còn là biểu tượng khơi dậy những ký ức đẹp đẽ, ấm áp về một thời đã qua. Nó là sợi dây vô hình kết nối người lính với quê hương, mang lại cảm giác gần gũi, thân thuộc trong những ngày tháng xa nhà.

Tiếng gà trưa gợi lại ký ức tuổi thơ trong sáng, những hình ảnh thân thuộc gắn liền với bà và ngôi nhà nhỏ:

"Tiếng gà trưa

Gợi nhớ về tuổi thơ

Tôi nằm mơ

Giấc mơ hồng những quả trứng."

Những "giấc mơ hồng" của đứa trẻ gắn liền với công việc quen thuộc của bà – chăm chút đàn gà, nhặt trứng. Qua đó, hình ảnh người bà hiện lên như biểu tượng cho sự tần tảo, hy sinh, dành tất cả tình yêu thương cho con cháu. Tình cảm đối với bà hòa quyện trong tình yêu quê hương, nơi lưu giữ những kỷ niệm ấm áp nhất của cuộc đời.

Xuân Quỳnh không miêu tả quê hương qua những gì lớn lao, trừu tượng mà đi từ những điều nhỏ nhặt, gần gũi: tiếng gà, giấc mơ tuổi thơ, quả trứng, bàn tay bà. Những điều giản dị ấy trở thành chất liệu nuôi dưỡng tâm hồn, giúp con người kiên cường hơn trong cuộc sống và chiến đấu:

"Cháu chiến đấu hôm nay

Vì lòng yêu Tổ quốc

Vì xóm làng thân thuộc

Bà ơi, cũng vì bà."

Tình yêu quê hương trong bài thơ không tách rời khỏi tình yêu gia đình và trách nhiệm đối với Tổ quốc. Động lực để người lính chiến đấu không chỉ xuất phát từ tình yêu đất nước rộng lớn mà còn từ những ký ức ấm áp, những gắn bó nhỏ bé nhưng thiêng liêng như hình ảnh người bà, xóm làng.

Bằng giọng thơ nhẹ nhàng, tự nhiên, Xuân Quỳnh đã thể hiện tình cảm quê hương qua những ký ức giản dị mà sâu sắc. Tác phẩm khẳng định rằng, tình yêu quê hương không phải là điều gì xa xôi mà bắt nguồn từ những điều gần gũi nhất trong cuộc sống thường ngày. Tình yêu ấy chính là động lực lớn lao để mỗi con người vượt qua khó khăn, cống hiến và hy sinh cho đất nước.

Bài thơ Tiếng gà trưa là một khúc ca ấm áp về tình yêu quê hương, gia đình và tuổi thơ. Qua âm thanh quen thuộc của làng quê, Xuân Quỳnh đã khơi gợi những giá trị tốt đẹp của ký ức, nhấn mạnh sự gắn bó bền chặt giữa con người với quê hương – nguồn cội thiêng liêng nuôi dưỡng tâm hồn và ý chí chiến đấu. Bài thơ không chỉ chạm đến trái tim người đọc mà còn để lại thông điệp sâu sắc về tình yêu Tổ quốc giản dị mà cao cả.

Bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh là một trong những tác phẩm giàu cảm xúc, thể hiện tình yêu quê hương sâu sắc qua những kỷ niệm tuổi thơ, tình cảm gia đình và lòng biết ơn với cội nguồn. Tác phẩm mang đậm chất thơ vừa giản dị vừa tinh tế, gợi lên hình ảnh quê hương thân thuộc, ấm áp trong tâm hồn mỗi người.

Âm thanh tiếng gà trưa vang lên giữa những bước chân hành quân đã khơi dậy trong nhân vật trữ tình một miền ký ức ngọt ngào:

"Trên đường hành quân xa

Dừng chân bên xóm nhỏ

Tiếng gà ai nhảy ổ

Cục... cục tác cục ta."

Tiếng gà không chỉ là âm thanh của làng quê mà còn là biểu tượng của sự bình yên, gợi nhớ về không gian sống quen thuộc, gần gũi. Giữa không gian chiến tranh căng thẳng, tiếng gà vang lên như một lời nhắc nhở dịu dàng, dẫn dắt người lính trở về với những ngày tháng thơ ấu, êm đềm nơi quê nhà.

Ký ức về tuổi thơ ùa về qua hình ảnh giản dị mà đong đầy cảm xúc:

"Tiếng gà trưa

Gợi nhớ về tuổi thơ

Tôi nằm mơ

Giấc mơ hồng những quả trứng."

Những “giấc mơ hồng” của đứa trẻ năm nào gắn liền với đàn gà và bàn tay chăm sóc yêu thương của người bà. Hình ảnh người bà hiện lên thật gần gũi, thân thương, tượng trưng cho tình cảm gia đình và sự tần tảo. Những chi tiết như quả trứng hồng, ổ rơm vàng không chỉ khắc họa vẻ đẹp của làng quê Việt Nam mà còn gợi lên sự ấm áp, yên bình của tuổi thơ.

Tiếng gà trưa không chỉ là ký ức mà còn là động lực giúp nhân vật trữ tình vững bước trên hành trình gian khổ:

"Cháu chiến đấu hôm nay

Vì lòng yêu Tổ quốc

Vì xóm làng thân thuộc

Bà ơi, cũng vì bà."

Tình yêu quê hương của nhân vật không phải điều xa vời, trừu tượng mà xuất phát từ những gì giản dị nhất: tình yêu xóm làng, ký ức về người bà hiền hậu, những giấc mơ thuở nhỏ. Chính tình cảm ấy đã trở thành nguồn động viên lớn lao, tiếp thêm sức mạnh để người lính kiên cường bảo vệ đất nước.

Qua Tiếng gà trưa, Xuân Quỳnh khẳng định rằng tình yêu quê hương bắt nguồn từ những điều nhỏ bé, giản dị trong cuộc sống thường ngày. Đó là tiếng gà, giấc mơ, tình cảm gia đình... Tất cả những ký ức ấy kết tinh thành lòng yêu nước, trở thành sức mạnh để mỗi người vượt qua khó khăn, cống hiến cho đất nước.

Bài thơ Tiếng gà trưa không chỉ là khúc hát về quê hương, tuổi thơ mà còn là lời nhắc nhở sâu sắc về giá trị của tình cảm gia đình, cội nguồn. Qua những hình ảnh quen thuộc, giọng thơ mộc mạc mà đầy cảm xúc, Xuân Quỳnh đã thổi hồn vào bài thơ một tình yêu quê hương thiết tha, khiến người đọc càng thêm trân quý những gì bình dị nhất trong cuộc sống.