Câu 1 (trang 53, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Xác định thành phần biệt lập trong các trường hợp sau và cho biết chức năng của chúng:

a. Sương chùng chình qua ngõ

    Hình như thu đã về.

(Hữu Thỉnh, Sang thu)

b. Cả ba cùng chạy vào, cùng nói:

– Bác Tài ơi, bác có đi với chúng cháu đến nhà lão Miệng không? Chúng cháu đến nói cho lão biết, từ nay chúng cháu không làm cho lão ăn nữa. Chúng cháu cũng như bác, lâu nay vất vả nhiều rồi, nay phải nghỉ ngơi mới được.

(Truyện ngụ ngôn Việt Nam, Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng)

c. Trẻ con chúng tôi la ó, té nhau, reo hò. Ôi, con suối; con suối khi nó cạn, chúng tôi ngẩn ngơ. Chúng tôi thỏa thuê tắm, khi ra về tiếng ào ào vọng mãi.

(Duy Khán, Tuổi thơ im lặng)

Câu 2 (trang 54, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Cho biết thành phần phụ chú trong mỗi trường hợp sau bổ sung thông tin gì:

a. Đêm ấy ông khách – đích thị Bọ Dừa, cụ giáo thông thái chả bao giờ nói sai – ngủ lại dưới vòm lá trúc thật.

(Trần Đức Tiến, Giọt sương đêm)

b. Và bởi vậy, truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng” vẫn còn sống mãi trong lòng người đọc — vượt ra khỏi giới hạn không gian và thời gian.

(Theo Minh Khuê, Sức hấp dẫn của truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng”

c. Vài ngày ngâm rửa như thế, mới bắt đầu một trong những quy trình then chốt – gọt thuỷ tiên.

(Theo Giang Nam, Cách gọt củ hoa thuỷ tiên)

d. Giữa dây buộc một miếng vải đỏ hay một vật bất kì làm dấu (gọi là tâm điểm) để xác định đội thắng.

(Trần Thị Ly, Kéo co)

Câu 3 (trang 54, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Dựa vào thành phần gọi - đáp trong các trường hợp bên dưới, hãy cho biết tính chất mối quan hệ giữa người nói và người nghe

a. Thưa ông, độ này trời hạn, cạn khô cả.

(Truyện cười dân gian Việt Nam, Vắt cổ chày ra nước)

b. – Hay là chúng ta đem cho nó cải áo bông cũ, chị ạ.

- Ừ, phải đấy. Để chị về lấy.

(Thạch Lam, Gió lạnh đầu mùa)

Câu 4 (trang 54, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

So sánh hai câu sau và cho biết sự khác nhau về nghĩa giữa chúng:

a. Chắc chắn trời sẽ mưa.

b. Có lẽ trời sẽ mưa.

Theo em, vì sao lại có sự khác biệt ấy?

Câu 5 (trang 54, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Viết đoạn văn khoảng năm câu thể hiện những cảm xúc của em khi được chiêm ngưỡng một cảnh đẹp, trong đó có ít nhất một câu chứa thành phần biệt lập. Xác định chức năng của (những) thành phần biệt lập này.