Bài 7. Định luật Ohm. Điện trở trang 40, 41, 42 Khoa học

b) Rút ra nhận xét về mối liên hệ giữa cường độ dòng điện trong đoạn dây dẫn với hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây dẫn đó và mô tả mối liên hệ đó bằng biểu thức toán học.

c) Dự đoán độ lớn của cường độ dòng điện qua R₁ và qua R₂, khi hiệu điện thế là 2,2 V. Tiến hành thí nghiệm để kiểm tra kết quả đó.

Câu hỏi tr 41 - TN

Trả lời câu hỏi thí nghiệm trang 41 SGK KHTN 9 Cánh diều

Bảng 7.1. Kết quả thí nghiệm tìm hiểu mối liên hệ giữa cường độ dòng điện và hiệu điện thế hai đầu đoạn dây dẫn

Lần	U (V)	I₁ (A)	I₂ (A)
1	0,2	0,1	0,2
2	0,4	0,2	0,4
3	0,8	0,4	0,8
4	1,6	0,8	1,6
5	3,2	1,6	3,2

• Với mỗi giá trị của hiệu điện thế, so sánh cường độ dòng điện qua R₁ và cường độ dòng điện qua R₂.

• Tính tỉ số U/I của mỗi đoạn dây dẫn và rút ra nhận xét.

Câu hỏi tr 41 - LT

Trả lời câu hỏi luyện tập trang 41 SGK KHTN 9 Cánh diều

Cần đặt vào hai đầu đoạn dây dẫn một hiệu điện thế bằng bao nhiêu để cường độ dòng điện trong dây dẫn lớn gấp 2 lần cường độ dòng điện khi hiệu điện thế là 1,2 V?

Câu hỏi tr 42 - CH 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 42 SGK KHTN 9 Cánh diều

Tác dụng cản trở dòng điện của đoạn dây dẫn x lớn gấp 2 lần đoạn dây dẫn y. Nếu hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây dẫn x là U_x = 1,2 V thì cần đặt vào hai đầu đoạn dây dẫn y một hiệu điện thế U_y bằng bao nhiêu? Biết rằng, cường độ dòng điện trong hai đoạn dây dẫn là như nhau.

Câu hỏi tr 42 - CH 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 42 SGK KHTN 9 Cánh diều

Điện trở của đoạn dây dẫn phụ thuộc vào các yếu tố nào? Căn cứ nào giúp em đưa ra dự đoán đó?

Câu hỏi tr 43 - CH 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 43 SGK KHTN 9 Cánh diều

Trong thực tế, nên dùng dây dẫn điện đồng hay nhôm? Vì sao?

Câu hỏi tr 43 - CH 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 43 SGK KHTN 9 Cánh diều

1. Đề xuất phương án thí nghiệm để kiểm tra sự phụ thuộc của điện trở vào chiều dài và tiết diện của đoạn dây dẫn.

2. Dựa vào bảng 7.3, tính điện trở của đoạn dây nicrom dài 0,5 m và có tiết diện 1 mm².

Câu hỏi tr 43 - LT

Trả lời câu hỏi luyện tập trang 43 SGK KHTN 9 Cánh diều

1. Tính chiều dài của đoạn dây đồng có đường kính tiết diện 0,5 mm, điện trở
20 Ω ở nhiệt độ 20 °C.

2. Hình 7.4a là một biến trở được sử dụng trong các thiết bị điện gia đình. Khi xoay trục điều khiển sẽ thay đổi được chiều dài của đoạn dây dẫn có dòng điện chạy qua, nhờ đó thay đổi được điện trở của biến trở. Giả sử chiếc đèn ở hình 7.1 sử dụng biến trở trên và được mắc như hình 7.4c. Hãy vẽ sơ đồ mạch điện của đèn và trả lời câu hỏi ở đầu bài học.

Hình 7.4. Ảnh chụp biến trở (a), sơ đồ cấu tạo biến trở (b), kí hiệu biến trở (c)

Câu hỏi tr 43 - VD

Trả lời câu hỏi vận dụng trang 43 SGK KHTN 9 Cánh diều

Để làm giảm khả năng cản trở dòng điện của dây dẫn điện dùng trong gia đình:

a) nên chọn dây dẫn nhôm hay dây dẫn đồng? Vì sao?

b) với cùng một loại dây, nên chọn dây có tiết diện nhỏ hay lớn? Vì sao?

Câu hỏi tr 44 - THT

Trả lời câu hỏi tìm hiểu thêm trang 43 SGK KHTN 9 Cánh diều

Trong thực tế, giá trị của điện trở sử dụng trong các mạch điện tử được thể hiện bằng các vạch màu. Cách đọc giá trị điện trở 4 vạch màu như sau.

• Vạch màu thứ nhất là giá trị hàng chục trong giá trị điện trở.

• Vạch màu thứ hai là giá trị hàng đơn vị trong giá trị điện trở.

• Vạch màu thứ ba là giá trị luỹ thừa của cơ số 10 trong hệ số nhân của giá trị điện trở.

• Vạch màu thứ tư là giá trị sai số của điện trở.

• Giá trị điện trở = (vạch 1) (vạch 2) x 10(luỹ thừa vạch 3) + sai số.

Với điện trở ở hình bên, vạch 1 màu xanh lá cây ứng với hàng chục là 5, vạch 2 màu xanh da trời ứng với hàng đơn vị là 6. Vạch 3 màu vàng ứng với lũy thừa 4 tức là nhân với 10° 2 hoặc có thể viết theo cột hệ số là nhân với 10 kΩ. Vạch 4 màu nhũ vàng ứng với sai số 5%. Vì vậy giá trị điện trở đó là 56.10° Ω ± 5%.

Điện trở có giá trị 15 Ω ± 5% thì các màu phân bố trên thân của điện trở từ trái sang phải như thế nào?