Trong chương trình Ngữ văn 9, tập một có rất nhiều những tác phẩm tự sự hay, mang những giá trị về nội dung và nghệ thuật lớn. Nhưng một tác phẩm đã để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất chính là tác phẩm Làng của nhà văn Kim Lân.

      Nhà văn Kim Lân tên thật là Nguyễn Văn Tài, ông sinh năm 1920 tại Bắc Ninh. Thật đặc biệt là ông chỉ chuyên viết truyện ngắn, với am hiểu và gắn bó sâu sắc với người nông dân từ nhỏ nên ông thường viết về họ.

      Tác phẩm Làng cũng là một tác phẩm rất đặc sắc của Kim Lân khi viết về đề tài trên. Ra đời đầu thời kì chống Pháp năm 1948, Làng kể về nhân vật có tên là ông Hai. Ông Hai vô cùng yêu cái làng Chợ Dầu của mình, vì thế khi Pháp đến đánh chiếm ông quyết định ở lại làng làm du kích, làm thanh niên chống giặc, mặc dù tuổi ông đã cao. Nhưng vì hoàn cảnh gia đình neo đơn ông buộc phải cùng gia đình tản cư lên thị trấn Hiệp Hoà, đi đến đâu ông cũng khoe với mọi người cái làng của mình. Vào một ngày, ông nghe tin làng Chợ Dầu yêu quý của ông theo giặc làm Việt gian, ông cảm thấy vô cùng đau khổ và gia đình ông lãm vào tình cảnh mất nơi ở. Đến khi nghe tin cải chính làng của ông là làng kháng chiến thì ông vô cùng sung sướng, ông đi khoe cái nhà của ông bị đốt hết trong niềm tự hào, sung sướng. Vậy đó, với cốt chuyện thật đơn giản, ít nhân vật, tuy nhiên lại có sự đỉnh điểm rồi cởi nút rất dễ dàng.

        Truyện ngắn Làng bao hàm một giá trị nội dung vô cùng sâu sắc. Ông Hai là một con người vô cùng yêu làng quê của mình. Khi nghe tin làng theo giặc, ông tỏ thái độ vô cùng bất ngờ, đau đớn. Từ lúc đó trở đi, ông không ra khỏi nhà, gia đình ông im lặng và tràn đầy nỗi buồn, nó như một nấm mồ chôn sống tất cả tâm tư, tình cảm của những con người sống trong đó. Nhà văn Kim Lân thật tài tình khi xây dựng tình huống truyện để bộc lộ nội tâm nhân vật. Điều này được thể hiện rất rõ qua đoạn ông Hai trò chuyện với thằng con út đã thể hiện tình yêu làng sâu sắc, gắn bó tình yêu nước, niềm tin vào cách mạng. Đến một đứa trẻ bé tuổi như con út ông không có lí gì lại không tin vào việc cái làng Chợ Dầu là làng kháng chiến, tất cả nhân dân trong làng đều đồng lòng chống Pháp. Mặc dù ông ở xa cái làng quê yêu dấu của mình nhưng ông vẫn luôn trông ngóng tin tức và dõi mắt theo công cuộc kháng chiến của cả làng. Câu chuyện đang lúc lên cao trào như vậy mà Kim Lân đã có cách mở nút câu chuyện hết sức đơn giản, nhẹ nhàng. Rằng ông nghe tin cải chính từ ông chủ tịch. Khỏi phải nói ông vui mừng cỡ nào, ông lại đi khoe với mọi người thái độ vội vàng, lời nói tràn đầy cảm xúc, có phần nào ông vỗ về kháng chiến, toàn sai sự mục đích cả. Tất cả đã bộc lộ nội tâm một cách tự nhiên phù hợp với tâm trạng của ông lúc đó. Qua đây tác giả muốn nêu lên một lớp nghĩa nữa, lớp nghĩa này bao hàm lên cả tình yêu làng quê đó chính là tình yêu đất nước vô bờ bến.

        Tinh thần quyết chiến quyết thắng khi đất nước bị giặc xâm lăng và muốn nói lên rằng người dân cần phải tin tưởng vào đường lối của Đảng và Nhà nước ta, tin vào công cuộc cách mạng của nhân dân ta. Cùng đoàn kết với mong đuổi được giặc xâm lược ra khỏi đất nước. Để có được nội dung câu chuyện sâu sắc đến vậy, tác giả Kim Lân cũng tạo ra những biện pháp nghệ thuật vô cùng đặc sắc như: độc thoại, ngôi kể, điểm nhìn của người kể, những mâu thuẫn nội tâm, đối thoại, miêu tả dáng người để từ đó bộc lộ tình cảm…