Tin nhau buôn bán cùng nhau,

Thiệt hơn, hơn thiệt trước sau như lời.

Hay gì lừa đảo kiếm lời,

Một nhà ăn uống, tội trời riêng mang.

Theo chi những thói gian tham;

Phe phôi thật giả, tìm đường dối nhau.

Của phi nghĩa có giàu đâu,

Ở cho ngay thật giàu sang mới bền”.

(Ca dao)     

Gợi ý : Hằng ngày nghe đài, xem ti-vi, đọc báo... chắc em nghe thấy nhiều trường hợp buôn bán thật thà và không ít trường hợp buôn gian bán lận, lừa đảo, bán hàng nhái, hàng rởm, trốn thuế thu lợi bất chính. Hãy cho một số ví dụ mà em biết. Em phân tích lòng tin giữa những người buôn bán với nhau trong bài ca dao trên, dẫn ra những ý đối lập giữa tin và mất lòng tin, đồng thời thấy được tác hại khi không có lòng tin. Lời khuyên về đạo đức trong bài ca dao được em hiểu như thế nào ?

Em tìm một số tình huống thường gặp ngay ở lớp mình về lòng tin giữa bạn bè với nhau (như giúp nhau học tập, cho nhau mượn sách vở, hẹn nhau đi chơi...). Có những tình huống xảy ra do chủ quan (khuyết điểm), nhưng cũng có những tình huống xảy ra do khách quan đem lại. Cách xử lí như thế nào cho hợp lí ?

“Quý Trát” là con vua nước Ngô đi du lịch cả nước, khi đến nước Tề, vào thăm vua nước Tề. Vua Tề thấy Quý Trát có thanh gươm báu, muốn xin mà chưa dám nói. Quý Trát trong bụng cũng định cho mà chưa dâng được, vì cuộc du lịch chưa xong. Khi ở nước Tấn về thì vua Tề đã mất rồi. Quý Trát không biết làm thế nào, đành phải đem thanh gươm đến treo chỗ gốc cây bên mộ vua Tề rồi mới về”.

                                 Theo Cổ học tinh hoa

 Gợi ý : Mức độ về tôn trọng “chữ tín” của Quỹ Trát có gì khác thường ? Em đánh giá như thế nào về “chữ tín” của Quý Trát ?

“Một ông bạn già hẹn tới thăm một người bạn trẻ. Gần tới giờ hẹn, trời bỗng ập mưa. Ông bạn già tần ngần, cuối cùng quyết đinh mặc áo tơi ⁽³⁾, đội nón lên đường tới nơi đúng hẹn. Người bạn trẻ vừa sửng sốt, vừa cảm phục cái đức giữ lời hứa của bác bề trên.

Nghe câu chuyên, có nhiều ý kiến bàn tán :

- Đúng là ông già lẩm cẩm. Nếu là mình, chẳng hơi đâu mà tới! Một cú điện thoại là xong.

- Thời đó đâu có điện thoại ?

- Thì bữa sau tới, có sao !

- Nhưng tới đúng hẹn vẫn hơn !

- Trong mưa gió, mệt chưa !

- Không sợ mệt, mà sợ thất tín, thất lễ !

- Ôi! Tín với lễ, chỉ lắm chuyện. Khổ thân già lặn lội mưa gió.

- Giá “ông trẻ” chủ động đạp xe đến thăm ông già, có phải là đẹp hơn không?”

Theo QUANG DUƠNG
(Báo Hà nội mới)

Gợi ý: Em tán thành và không tán thành ý kiến nào ? Tại sao ?