I. Lớp đất, các thành phần chính của đất và tầng đất

1. Lớp đất

- Là lớp vật chất mỏng, tơi xốp bao phủ trên bề mặt các lục địa và đảo, được đặc trưng bởi độ phì.

- Độ phì là khả năng cung cấp nước, nhiệt, khí và các chất dinh dưỡng giúp cho thực vật sinh trưởng và phát triển.

2. Các thành phần chính của đất

- Không khí (25%);

- Nước (25%);

- Chất vô cơ (45%);

- Chất hữu cơ (5%).

3. Tầng đất

Các tầng đất gồm:

- Tầng hữu cơ;

- Tầng đất mặt;

- Tầng tích tụ;

- Tầng đá mẹ.

II. Các nhân tố hình thành đất

- Đá mẹ: nguồn cung cấp vật chất vô cơ cho đất, quyết định thành phần khoáng vật, ảnh hưởng đến màu sắc và tính chất của đất.

- Khí hậu: lượng mưa quyết định độ rửa trôi, nhiệt độ thúc đẩy quá trình hòa tan và tích tụ chất hữu cơ.

- Sinh vật: góp phần tích tụ, phân hủy và biến đổi chất hữu cơ.

- Địa hình: nơi có địa hình cao đất thường bị rửa trôi, bào mòn; đồng bằng tầng đất thường dày và giàu dinh dưỡng hơn.

- Thời gian và con người: tác động rất mạnh đến quá trình hình thành đất.

III. Một số nhóm đất điển hình trên thế giới

- Đất pốtdôn;

- Đất đen thảo nguyên ôn đới;

- Đất đỏ vàng nhiệt đới;

- Đất xám hoang mạc và bán hoang mạc.

Hình 19.4. Một số nhóm đất điển hình trên thế giới

Sơ đồ tư duy lớp đất và các nhân tố hình thành đất. Một số nhóm đất điển hình