Quan sát Hình 23.1 (trang 107, SGK KHTN 9) và thực hiện các yêu cầu sau:

1. Nhận xét đặc điểm chung về thành phần nguyên tố của ba chất trên.

2. So sánh đặc điểm cấu tạo (loại liên kết cộng hóa trị) giữa các nguyên tử trong phân tử của ba chất trên

Quan sát Hình 23.1 và cho biết hợp chất nào không thuộc alkane. Giải thích

Xét các chất:

(A) CH₃ – CH₃                        (B) CH₂=CH-CH₃                   (C)

(D) CH₃ – CH₂ – OH              (E) CH₃ – COOH                    (G)

(H) CH₂ = CH – CH = CH₂                (I) CH₄

Trong các chất trên, chất nào là hydrocarbon, chất nào là alkane? Giải thích

Đọc thông tin trong bảng 23.1 (trang 108, SGK KHTN 9) và thực hiện các yêu cầu sau:

1. Trong công thức phân tử của alkane, khi tăng thêm một nguyên tử carbon thì số nguyên tử hydrocarbon tăng thêm là bao nhiêu?

2. Hãy cho biết tên gọi của các alkane trong Bảng 23.1 có đặc điểm gì giống nhau và khác nhau.

Tiến hành thí nghiệm: Tìm hiểu về phản ứng cháy của butane (trang 109, SGK KHTN 9) và thực hiện các yêu cầu sau:

1. Nhận xét hiện tượng bên trong thành bình tam giác sau khi đánh lửa bật gas để đốt cháy butane. Dự đoán sản phẩm tạo thành.

2. Quan sát hiện tượng xảy ra trong bình tam giác sau khi cho nước vôi trong vào bình và dự đoán sản phẩm tạo thành.

a) Viết phương trình hóa học biểu diễn phản ứng cháy của methane và ethane.

b) Dùng công thức chung của alkane, viết phương trình hóa học tổng quát của phản ứng đốt cháy hoàn toàn alkane tạo sản phẩm là carbon dioxide và nước.

Giả thiết rằng gas trong bình gas là một hỗn hợp propane và butane có tỉ lệ thể tích 1:1. Tính nhiệt lượng sinh ra khi đốt cháy 1 kg loại gas này. Biết rằng nhiệt lượng tương ứng sinh ra khi đốt cháy 1 mol mỗi chất propane và butane lần lượt là 2220 kJ và 2878 kJ.

Đọc thông tin trong Bảng 23.2 (trang 110, SGK KHTN 9) và trình bày các ứng dụng chủ yếu của alkane.

Bảng dưới đây cho biết nhiệt lượng tỏa ra khi đốt cháy hoàn toàn 1 mol alkane

a) Tính nhiệt lượng tỏa ra khi đốt cháy hoàn toàn 1 gam mỗi alkane trong bảng trên

b) Đốt cháy 1 gam alkane nào trong số các alkane ở trên sẽ tỏa ra nhiều lượng nhất?

a) Viết công thức phân tử và công thức cấu tạo (dạng thu gọn) một alkane X, mạch không nhánh, phân tử có chứa 5 nguyên tử carbon.

b) Viết phương trình hóa học phản ứng đốt cháy alkane này.

Dựa trên tính chất hóa học của alkane, hãy giải thích tại sao một số alkane ở trạng thái lỏng lại có thể được sử dụng làm nhiên liệu trong động cơ đốt trong. Từ đó, hãy lập luận về vai trò của alkane trong việc ảnh hưởng đến môi trường khi chúng được sử dụng làm nhiên liệu.