Trả lời câu hỏi 1 trang 47 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Quan sát các hình ảnh dưới đây và cho biết mỗi hình ảnh nói về thay đổi nào trong cuộc sống của các bạn học sinh. Các bạn này cần thích ứng với những sự thay đổi này như thế nào?

Trả lời câu hỏi 2 trang 47 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Hiện tượng nào dưới đây có thể dẫn đến sự thay đổi trong cuộc sống của gia đình?

A. Bố mẹ thay đổi công việc, nên gia đình chuyến đến nơi ở mới ở tỉnh khác.

B. Quê hương ở nông thôn nơi gia đình đang sinh sống được đô thị hoá, do xuất hiện một số khu công nghiệp mới.

C. Gia đình có thêm thành viên mới.

D. Công việc của bố thay đổi nên thường xuyên đi làm về muộn.

E. Gia đình gặp khó khăn về kinh tế do công việc của bố mẹ thay đổi.

G. Một thành viên của gia đình gặp vấn đề về sức khoẻ.

Trả lời câu hỏi 3 trang 48 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

A. Chuyển trường, học ở trường mới chưa quen bạn bè.

B. Làm việc ở cơ quan mới, bộ phận mới với đồng nghiệp mới và công việc mới

C. Công ty thay đổi công việc sản xuất kinh doanh, nên thu nhập giảm sút.

D. Kinh tế đất nước có sự thay đổi, phát triển không bằng năm trước.

E. Học xong lớp 8 chuyển lên học lớp 9.

Trả lời câu hỏi 4 trang 48 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Thay đổi nào dưới đây về môi trường có thể xảy ra đối với cuộc sống của bản thân và gia đình

A. Lũ lụt xảy ra thường xuyên hằng năm.

B. Sạt lở đất ven sông gần nơi ở của gia đình.

C. Mưa theo mùa xảy ra hằng năm.

D. Bão lớn thường xuyên xuất hiện.

E. Triều cường xuất hiện ở quê hường mấy năm gần đây.

F. Hạn hán làm cho mùa màng thu hoạch kém.

G. Thời tiết nóng nực vào mùa hè.

Trả lời câu hỏi 5 trang 48 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Mỗi người cần rèn luyện những kĩ năng nào dưới đây để thích ứng với sự thay đổi?

A. Chủ động tìm hiểu các cách để thích ứng với sự thay đổi. Chấp nhận sự thay đổi, sẵn sàng đối mặt với khó khăn, thách thức mới.

B. Hạn chế sự thay đổi có thể xảy ra với bản thân và gia đình.

C. Luôn suy nghĩ và hành động tích cực.

D. Không làm gì để không có thay đổi xảy ra.

Trả lời câu hỏi 6 trang 49 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Chấp nhận sự thay đổi là việc

A. coi thường khó khăn, thách thức.

B. kiểm soát và hạn chế cảm xúc tiêu cực.

C. để mặc cho cảm xúc chi phối.

D. chấp nhận điều không tốt xảy ra.

Biện pháp nào dưới đây có thể giúp mỗi người thích ứng với thay đổi trong cuộc sống? Vì sao?

A. Ngồi chờ mong sự giúp đỡ, hỗ trợ của bạn bè.

B. Chấp nhận hoàn cảnh thực tế, tìm cách vượt qua khó khăn.

C. Chờ mong hoàn cảnh thực tế thay đổi trong thời gian sớm nhất.

D. Không suy nghĩ, lo lắng gì, mặc cho hoàn cảnh thay đổi.

Trả lời câu hỏi 8 trang 49 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Để thích ứng với thay đổi trong cuộc sống, chúng ta cần

A. tìm cách thích ứng với thay đổi.

B. tìm cách hạn chế sự thay đổi.

C. chờ thay đổi nhanh chóng đi qua.

D. tạm tránh sự thay đổi trong một thời gian.

Trả lời câu hỏi 9 trang 49 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Việc thích ứng với sự thay đổi giúp mỗi người

A. không gặp phải khó khăn trong cuộc sống.

B. làm cho thay đổi nhanh chóng đi qua.

C. vượt qua sự thay đổi của hoàn cảnh.

D. không gặp phải vấn để phức tạp trong cuộc sống.

Câu 10 trang 49 sách bài tập GDCD 9: 

Hoa là học sinh lớp 10. Sau 3 tuần đầu học ở trường mới, Hoa thấy rất buồn và lo lắng, vì năm học này phải học mấy môn học mới với nhiều nội dung mới và cách học khác ở các lớp dưới. Ngoài giờ học trên lớp, Hoa lo lắng nhiều, nên hay phải thức khuya, dậy sớm để học bài mà vẫn thấy rất khó để hoàn thành bài vở. Chưa quen với môi trường học mới nên Hoa cảm thấy mệt mỏi. Hoa không biết phải làm sao để khắc phục tình trang này.

Trả lời câu hỏi a) trang 49 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Những thay đổi nào đā đến với Hoa khi sang nǎm học lớp 10? Những thay đổi đó đã ảnh hưởng tới Hoa như thế nào?

Câu 10 trang 49 sách bài tập GDCD 9: 

Hoa là học sinh lớp 10. Sau 3 tuần đầu học ở trường mới, Hoa thấy rất buồn và lo lắng, vì năm học này phải học mấy môn học mới với nhiều nội dung mới và cách học khác ở các lớp dưới. Ngoài giờ học trên lớp, Hoa lo lắng nhiều, nên hay phải thức khuya, dậy sớm để học bài mà vẫn thấy rất khó để hoàn thành bài vở. Chưa quen với môi trường học mới nên Hoa cảm thấy mệt mỏi. Hoa không biết phải làm sao để khắc phục tình trang này.

Trả lời câu hỏi b) trang 49 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Em hãy giúp Hoa tìm cách vượt qua sự thay đổi trong năm học mới này.

Câu 11 trang 50 sách bài tập GDCD 9: 

Từ hai năm nay, nghề trồng trọt của gia đình ông Minh gặp khó khăn do trái cây rớt giá liên tục. Ông Minh quyết định ra thành phố làm thuê theo vụ việc. Công việc vất vả, nhưng có thu nhập thường xuyên nên ông cũng yên tâm hơn. Ở nhà vẫn các công việc trước đây ông là người trụ cột thì nay vợ ông phải làm thay. Trong nhà có hai chị em Hạnh và Quân đều phải đi học, mà Quân thì còn nhỏ nên Hạnh phải cùng mẹ làm việc nhiều hơn trước. Phải lao động vất vả, Hạnh không còn được nghỉ ngơi, đi chơi những ngày nghỉ với bạn bè như trước đây.

Trả lời câu hỏi a) trang 50 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Những thay đổi nào đã đến với gia đình ông Minh? Những thay đổi đó đã tác động đến các thành viên trong gia đình như thế nào?

Câu 11 trang 50 sách bài tập GDCD 9: 

Từ hai năm nay, nghề trồng trọt của gia đình ông Minh gặp khó khăn do trái cây rớt giá liên tục. Ông Minh quyết định ra thành phố làm thuê theo vụ việc. Công việc vất vả, nhưng có thu nhập thường xuyên nên ông cũng yên tâm hơn. Ở nhà vẫn các công việc trước đây ông là người trụ cột thì nay vợ ông phải làm thay. Trong nhà có hai chị em Hạnh và Quân đều phải đi học, mà Quân thì còn nhỏ nên Hạnh phải cùng mẹ làm việc nhiều hơn trước. Phải lao động vất vả, Hạnh không còn được nghỉ ngơi, đi chơi những ngày nghỉ với bạn bè như trước đây.

Trả lời câu hỏi b) trang 50 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Mọi người trong gia đình ông Minh cần biện pháp nào để có thể vượt qua sự thay đổi của hoàn cảnh?

Câu 12 trang 50 sách bài tập GDCD 9: 

Bố mẹ Liên là công nhân. Trước đây, công ty phát triển tốt nên thu nhập của gia đình ổn định, đủ trang trải cho cuộc sống hằng ngày của cả gia đình và chi phí học hành của hai chị em Liên. Nhưng năm nay, các đơn đặt hàng của nước ngoài giảm hẳn, nên công ty của bố mẹ Liên phải cắt giảm biên chế công nhân, trong đó có mẹ Liên. Không còn công việc ổn định, mẹ Liên phải đi làm thuê theo vụ việc với tiền công rất ít ỏi. Trước tình trạng này, mọi chỉ tiêu của gia đình đều giảm, chị em Liên phải bỏ hẳn một số khoản chi tiêu cần thiết trước đây.

Trả lời câu hỏi a) trang 50 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Trong trường hợp trên, những thay đổi nào đã đến và ảnh hưởng như thế nào đến gia đình và chị em Liên?

Câu 12 trang 50 sách bài tập GDCD 9: 

Bố mẹ Liên là công nhân. Trước đây, công ty phát triển tốt nên thu nhập của gia đình ổn định, đủ trang trải cho cuộc sống hằng ngày của cả gia đình và chi phí học hành của hai chị em Liên. Nhưng năm nay, các đơn đặt hàng của nước ngoài giảm hẳn, nên công ty của bố mẹ Liên phải cắt giảm biên chế công nhân, trong đó có mẹ Liên. Không còn công việc ổn định, mẹ Liên phải đi làm thuê theo vụ việc với tiền công rất ít ỏi. Trước tình trạng này, mọi chỉ tiêu của gia đình đều giảm, chị em Liên phải bỏ hẳn một số khoản chi tiêu cần thiết trước đây.

Trả lời câu hỏi b) trang 50 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Mọi người trong gia đình Liên cần phải thích ứng với những thay đổi mới như thế nào cho phù hợp?

Câu 13 trang 51 sách bài tập GDCD 9: 

Do ảnh hướng của biến đổi khí hậu, mấy năm gần đây sạt lở đất xuất hiện nhiều ở quê V, làm cho cuộc sống của mọi gia đình không được an toàn. Chính quyền huyện đã quyết định di chuyển gia đình V và H cùng một số gia đình khác trong ấp đến nơi ở mới để bảo đảm an toàn về tính mạng và tài sản của nhân dân. Ở nơi mới, việc đi lại, học tập và lao động của mọi người đều bị xáo trộn, gặp nhiều khó khăn. Do không quen với việc phải đi học xa nhà, V hay phàn nàn về đường đi học xa, mệt mỏi nên hay bỏ học. Qua một học kì, việc học hành của V giảm sút hắn. Còn gia đình H ngay từ những ngày đầu đến nơi ở mới đã xác định vượt qua khó khăn, thay đổi cách sống để làm quen với cuộc sống ở nơi mới, từ đi lại đến học tập, lao động. Từng bước, mọi người trong gia đình quen dần với cuộc sống của nơi ở mới; riêng H, việc học hành không bị ảnh hưởng, H vẫn học giỏi như trước.

Trả lời câu hỏi a) trang 51 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Những thay đổi nào đã đến với cá nhân và gia đình của các nhân vật trong trường hợp trên?

Câu 14 trang 51 sách bài tập GDCD 9: 

Anh Quang đang học nǎm thứ hai của một trường đại học thì bố của anh lâm bệnh nặng, không lao động được và phải chữa chạy tốn kém. Hoàn cảnh của gia đình làm cho anh không còn khả năng theo học nữa. Anh Quang cảm thấy hoang mang, lo lắng. Nhưng rồi bình tĩnh lại, cùng với sự góp ý, động viên của người thân và bạn bè, anh Quang quyết định tạm dừng, bảo lưu học đại học để lao động kiếm tiền chữa bệnh cho bố trong lúc gia đình gặp khó khăn. Sau gần một năm, bệnh tình của bố anh đỡ đi rất nhiều, gần như khỏi hẳn. Không từ bỏ nguyện vọng đại học, anh Quang làm thủ tục nhập học lại ở trường học trước của mình.

Trả lời câu hỏi b) trang 51 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Anh Quang đã có biện pháp nào để vượt qua khó khăn, thử thách do hoàn cảnh thay đổi? Điều đó đã mang lại kết quả gì cho anh Quang và gia đình?

Câu 14 trang 51 sách bài tập GDCD 9: 

Anh Quang đang học nǎm thứ hai của một trường đại học thì bố của anh lâm bệnh nặng, không lao động được và phải chữa chạy tốn kém. Hoàn cảnh của gia đình làm cho anh không còn khả năng theo học nữa. Anh Quang cảm thấy hoang mang, lo lắng. Nhưng rồi bình tĩnh lại, cùng với sự góp ý, động viên của người thân và bạn bè, anh Quang quyết định tạm dừng, bảo lưu học đại học để lao động kiếm tiền chữa bệnh cho bố trong lúc gia đình gặp khó khăn. Sau gần một năm, bệnh tình của bố anh đỡ đi rất nhiều, gần như khỏi hẳn. Không từ bỏ nguyện vọng đại học, anh Quang làm thủ tục nhập học lại ở trường học trước của mình.

Trả lời câu hỏi b) trang 51 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Anh Quang đã có biện pháp nào để vượt qua khó khăn, thử thách do hoàn cảnh thay đổi? Điều đó đã mang lại kết quả gì cho anh Quang và gia đình?

Câu 14 trang 51 sách bài tập GDCD 9: 

Anh Quang đang học nǎm thứ hai của một trường đại học thì bố của anh lâm bệnh nặng, không lao động được và phải chữa chạy tốn kém. Hoàn cảnh của gia đình làm cho anh không còn khả năng theo học nữa. Anh Quang cảm thấy hoang mang, lo lắng. Nhưng rồi bình tĩnh lại, cùng với sự góp ý, động viên của người thân và bạn bè, anh Quang quyết định tạm dừng, bảo lưu học đại học để lao động kiếm tiền chữa bệnh cho bố trong lúc gia đình gặp khó khăn. Sau gần một năm, bệnh tình của bố anh đỡ đi rất nhiều, gần như khỏi hẳn. Không từ bỏ nguyện vọng đại học, anh Quang làm thủ tục nhập học lại ở trường học trước của mình.

Trả lời câu hỏi b) trang 51 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Anh Quang đã có biện pháp nào để vượt qua khó khăn, thử thách do hoàn cảnh thay đổi? Điều đó đã mang lại kết quả gì cho anh Quang và gia đình?

Câu 15 trang 52 sách bài tập GDCD 9: 

Do hoàn cảnh, gia đình Lan chuyển đến sinh sống ở một tình miền núi. Ở nơi mới, cách sống, giọng nói, phong tục của mọi người ở quê mới khác biệt với quê cũ đã gây nhiều khó khăn cho Lan và gia đình trong công tác, học tập và sinh hoạt hằng ngày. Đế vượt qua khó khǎn đó, Lan đã tìm hiểu thói quen sinh hoạt, cách giao tiếp và mối quan hệ trong khi dân cư của người dân nơi đây. Lan còn làm quen và tham gia vào các hoat đã thích ứng được với những thay đối, hoà nhập vào cuộc sống nơi ở mới của mình.

Trả lời câu hỏi a) trang 52 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Ở trường hợp trên, Lan đã làm gì để thích ứng với thay đổi trong cuộc sống của gia đình mình.

Câu 15 trang 52 sách bài tập GDCD 9: 

Do hoàn cảnh, gia đình Lan chuyển đến sinh sống ở một tình miền núi. Ở nơi mới, cách sống, giọng nói, phong tục của mọi người ở quê mới khác biệt với quê cũ đã gây nhiều khó khăn cho Lan và gia đình trong công tác, học tập và sinh hoạt hằng ngày. Đế vượt qua khó khǎn đó, Lan đã tìm hiểu thói quen sinh hoạt, cách giao tiếp và mối quan hệ trong khi dân cư của người dân nơi đây. Lan còn làm quen và tham gia vào các hoat đã thích ứng được với những thay đối, hoà nhập vào cuộc sống nơi ở mới của mình.

Trả lời câu hỏi b) trang 52 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Các biện pháp thích ứng của Lan đã mang lại kết quả gì cho Lan?

Câu 16 trang 52 sách bài tập GDCD 9: 

Do công ty X thay đổi mặt hàng xuất khẩu, bố mẹ Hà phải chuyển đổi nghề nghiệp nên cuộc sống lao động và sinh hoạt của gia đình Hà bị xáo trộn. Bố mẹ của Hà phải từ bỏ nghề cũ để đi học nghề mới, rồi phải làm việc theo ca kíp với giờ giấc khác nhau nên giờ đây Hà phải làm thay bố mẹ nhiều công việc nhà. Cuộc sống gia đình thay đổi, bố mẹ Hà sắp xếp lại thời gian, theo học nghề và làm quen với công việc mới. Trước sự thay đổi công việc của bố mẹ, Hà phải làm một số công việc thay bố mẹ như nấu cơm, dọn dẹp nhà cửa, chăm sóc gia cầm, làm giảm thời gian học hành và vui chơi. Hà đã chia sẻ với Ngân cũng có hoàn cảnh khá giống mình và được Ngân góp ý cho cách khắc phục khó khăn. Nghe theo góp ý của Ngân, Hà chủ động lên kế hoạch hằng ngày, giảm bớt một số hoạt động vui chơi, sắp xếp thời gian hợp lí cho từng công việc ở nhà và ở trường. Hà đã từng bước khắc phục, thích ứng được với hoàn cảnh mới này.

Trả lời câu hỏi a) trang 52 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Những thay đổi nào đã đến với Hà và gia đình trong tình huống trên?

Câu 16 trang 52 sách bài tập GDCD 9: 

Do công ty X thay đổi mặt hàng xuất khẩu, bố mẹ Hà phải chuyển đổi nghề nghiệp nên cuộc sống lao động và sinh hoạt của gia đình Hà bị xáo trộn. Bố mẹ của Hà phải từ bỏ nghề cũ để đi học nghề mới, rồi phải làm việc theo ca kíp với giờ giấc khác nhau nên giờ đây Hà phải làm thay bố mẹ nhiều công việc nhà. Cuộc sống gia đình thay đổi, bố mẹ Hà sắp xếp lại thời gian, theo học nghề và làm quen với công việc mới. Trước sự thay đổi công việc của bố mẹ, Hà phải làm một số công việc thay bố mẹ như nấu cơm, dọn dẹp nhà cửa, chăm sóc gia cầm, làm giảm thời gian học hành và vui chơi. Hà đã chia sẻ với Ngân cũng có hoàn cảnh khá giống mình và được Ngân góp ý cho cách khắc phục khó khăn. Nghe theo góp ý của Ngân, Hà chủ động lên kế hoạch hằng ngày, giảm bớt một số hoạt động vui chơi, sắp xếp thời gian hợp lí cho từng công việc ở nhà và ở trường. Hà đã từng bước khắc phục, thích ứng được với hoàn cảnh mới này.

Trả lời câu hỏi b) trang 52 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Hà đã ứng xử như thế nào với những thay đổi đến với gia đình mình? Điều đó mang lại kết quả gì cho Hà và gia đình?

Câu 17 trang 53 sách bài tập GDCD 9: 

Anh Hoàng và chị Hằng xây dựng gia đình với nhau và có một bé gái học lớp 2. Trước đây khi làm việc ở gần nhà, anh đảm nhận việc đưa đón con đi học hằng ngày. Sang năm mới, anh Hoàng thường xuyên phải đi công tác xa, với những chuyến đi dài ngày. Từ khi anh Hoàng hay đi công Thời gian đầu chị Hằng rất khó khăn, mệt mỏi, tưởng chừng không chịu đựng được. Nhưng chị không hề kêu ca, phàn nàn, mà đã tìm cách khắc phục, vượt qua hoàn cảnh. Thời gian trôi qua, chị Hằng quen dần với hoàn cảnh vắng chồng ở nhà, đảm đương việc chăm sóc và đưa đón con đi học mỗi ngày.

Trả lời câu hỏi a) trang 53 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Trong trưòng hợp trên, chị Hằng đã thích nghi với thay đổi trong cuộc sống của gia đình mình như thế nào?

Câu 17 trang 53 sách bài tập GDCD 9: 

Anh Hoàng và chị Hằng xây dựng gia đình với nhau và có một bé gái học lớp 2. Trước đây khi làm việc ở gần nhà, anh đảm nhận việc đưa đón con đi học hằng ngày. Sang năm mới, anh Hoàng thường xuyên phải đi công tác xa, với những chuyến đi dài ngày. Từ khi anh Hoàng hay đi công Thời gian đầu chị Hằng rất khó khăn, mệt mỏi, tưởng chừng không chịu đựng được. Nhưng chị không hề kêu ca, phàn nàn, mà đã tìm cách khắc phục, vượt qua hoàn cảnh. Thời gian trôi qua, chị Hằng quen dần với hoàn cảnh vắng chồng ở nhà, đảm đương việc chăm sóc và đưa đón con đi học mỗi ngày.

Trả lời câu hỏi b) trang 53 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Vì sao chị Hằng đã đảm đương được công việc của gia đình khi không có chồng chị ở xa nhà?

Trả lời câu hỏi Câu 18 trang 53 sách bài tập GDCD 9 Cánh diều

Nếu trong cuộc sống có những thay đổi bất lợi đến với em và gia đình, em cần làm gì để thích ứng với những thay đổi này?