Trên chuyến xe điện ngầm, đôi trai gái người Pháp nhìn thấy nhân vật tôi, người kể chuyện, là một người An Nam nên tưởng đó là Khải Định. Họ bàn luận nhận xét về Khải Định và coi hắn như một tên hề, một trò giải trí rẻ tiền. Đôi trai gái xuống tàu, người kể chuyện nhớ về ngày ấu thơ, về câu chuyện vi hành của Vua Pie, vua Thuấn rồi liên hệ, bình luận về cuộc Vi hành mờ ám vì mục đích riêng của Khải Định. Tác giả cũng kể về sự nhầm lẫn của người Pháp, của chính quyền thực dân. Qua đó châm biếm cách đối xử của thực dân Pháp đối với người Việt Nam yêu nước.

Trên một chuyến tàu điện ngầm, đôi thanh niên người Pháp nhầm lẫn tác giả là Khải Định vi hành. Tưởng rằng tác giả không biết tiếng Pháp nên họ tha hồ quan sát, bình phẩm chân tướng Khải Định. Dưới mắt họ, Khải Định là một ông vua rẻ mạt và diện mạo xấu xí, quê mùa đến những điệu bộ, hành vi lố bịch, tầm thường, thấp kém. Tác giả cũng liên tưởng đến những hành vi của đấng minh quân Âu, Á và đặc biệt ghi lại những hành động tức cười khác của chính phủ Pháp. Bọn mật thám đã theo dõi, rình rập những người Việt Nam ở Pháp một cách nhiệt tình như những tùy tùng đi hộ giá đấng quân vương.

Trên một chuyến tàu điện ngầm ở Paris tác giả ngồi gần một đôi thanh niên nam nữ Pháp. Họ lầm tưởng tác giả là vua Khải Định, cho rằng Khải Định không biết tiếng Pháp thế là đôi thanh niên Pháp bình luận về cung cách ngờ nghệch, quê mùa, ăn chơi của Khải Định với 1 thái độ miệt thị. Tác giả cũng liên tưởng đến những hành vi của đấng minh quân Âu, Á và đặc biệt ghi lại những hành động tức cười khác của chính phủ Pháp. Bọn mật thám đã theo dõi, rình rập những người Việt Nam ở Pháp một cách nhiệt tình như những tùy tùng đi hộ giá đấng quân vương.

Văn bản chia thành 2 phần:

- Phần 1 (từ đầu đến “vi hành” đấy): Cuộc trò chuyện của đôi trai gái trên chuyến tàu ngầm

- Phần 2 (còn lại): Nhận định và thái độ mỉa mai đối với vua Khải Định

Vi hành tập trung đả kích vua bù nhìn Khải Định khi y sang Pháp dự cuộc đấu xảo (hội chợ) thuộc địa ở Mác - xây.

1. Xuất xứ

- Vi hành là truyện ngắn được viết bằng tiếng Pháp, đăng trên báo Nhân Đạo, số ra ngày 19/2/1923.

- Tác phẩm được đăng báo đúng vào dịp vua Khải Định được chính phủ Pháp đưa sang dự cuộc đấu xảo thuộc địa ở Mác – xây.

2. Đề tài

Tố cáo chế độ chính sách dã man, bịp bợm của thực dân

3. Thể loại

Truyện ngắn

4. Phương thức biểu đạt

Tự sự

5. Ngôi kể

Ngôi thứ nhất